ไฟลงกราวน์: อันตรายจากการต่อสายไฟผิดพลาดที่ไม่ควรมองข้าม

ไฟลงกราวน์: อันตรายจากการต่อสายไฟผิดพลาดที่ไม่ควรมองข้าม

ปัญหาเรื่องระบบไฟฟ้าในบ้านเป็นหนึ่งในสาเหตุที่สามารถก่อให้เกิดอุบัติเหตุร้ายแรงได้หากไม่มีการตรวจสอบและติดตั้งอย่างถูกต้อง ปัญหาหนึ่งที่พบได้บ่อยคือ “ไฟลงกราวน์” ซึ่งเกิดจากการต่อสายไฟผิดพลาด สาเหตุส่วนใหญ่ที่พบคือการต่อสายไฟ Main L (สายไฟขั้วร้อน) กับ N (สายไฟขั้วเย็น) สลับกัน ซึ่งสามารถนำไปสู่สถานการณ์ที่อันตรายและอาจถึงชีวิตได้

ไฟลงกราวน์คืออะไร?

ไฟลงกราวน์ เป็นคำที่ช่างไฟฟ้ามักใช้เมื่อพบว่าไฟฟ้าไหลตรงเข้าสู่สายดิน (Ground) ของระบบไฟฟ้าในบ้านทั้งหลัง สิ่งนี้เกิดขึ้นเมื่อสายไฟขั้วร้อน (L) ซึ่งเป็นสายที่ควรส่งกระแสไฟฟ้าไปยังอุปกรณ์ถูกต่อผิดไปที่สาย N (สายเป็นศูนย์) ทำให้ไฟฟ้ารั่วไหลออกมาตามระบบสายดิน โดยเฉพาะที่ Ground bar หรือสายดินหลัก (Ground rod)

เมื่อไฟฟ้ารั่วลงที่สายดิน ปัญหาที่เกิดขึ้นไม่ได้จำกัดแค่เรื่องการใช้ไฟฟ้าไม่ปลอดภัยเท่านั้น แต่มันสามารถทำให้เกิดความร้อนสูงจนทำให้น้ำที่อยู่ใกล้จุด Ground rod เดือด และมีโอกาสที่จะเกิดไฟฟ้าดูดหรือไฟฟ้าช็อตผู้ใช้ได้

อันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากไฟลงกราวน์

การที่ไฟฟ้ารั่วลงสายดินนั้นเป็นอันตรายอย่างยิ่ง โดยเฉพาะกับเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีการเชื่อมต่อสายดินกับโครงของอุปกรณ์โดยตรง เช่น เครื่องทำน้ำอุ่น หากเกิดไฟรั่วที่สายดินและผู้ใช้สัมผัสโครงเครื่องทำน้ำอุ่นในขณะใช้งาน ก็จะถูกไฟฟ้าดูดทันที แม้จะมีระบบป้องกันไฟฟ้าดูด แต่ถ้าสายไฟถูกต่อผิดตั้งแต่ต้น ระบบป้องกันอาจไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มที่ ทำให้เกิดอันตรายที่คาดไม่ถึง

ยิ่งไปกว่านั้นยังเคยมีเหตุการณ์ที่คนเสียชีวิตจากกรณีไฟลงกราวน์ในเครื่องทำน้ำอุ่นมาก่อน โดยเฉพาะในบ้านที่ติดตั้งระบบไฟฟ้าใหม่ๆ ซึ่งช่างอาจไม่ได้ทำการตรวจสอบหรือมาร์คหัวสายไฟอย่างถูกต้อง หากเจ้าของบ้านไม่รู้และไม่ระวังการใช้งาน ก็อาจจะไปสัมผัสอุปกรณ์ไฟฟ้าเหล่านี้ในขณะที่เกิดไฟรั่ว ซึ่งอาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้

ความสำคัญของการมาร์คสาย L และ N

การป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาไฟลงกราวน์สามารถทำได้ตั้งแต่ขั้นตอนการติดตั้งระบบไฟฟ้าในบ้าน สิ่งที่ควรให้ความสำคัญเป็นพิเศษคือการมาร์คสาย L (ขั้วร้อน) และ N (ขั้วเย็น) อย่างชัดเจน ซึ่งแม้ว่ามาตรฐานการติดตั้งไฟฟ้าบางอย่างอาจไม่ได้ระบุชัดเจนว่าจำเป็นต้องทำ แต่การมาร์คหัวสายไฟนี้สามารถช่วยลดความเสี่ยงจากการต่อสายผิดได้อย่างมาก

ในบางกรณี การถอดมิเตอร์หรือการเข้าสายไฟใหม่อาจทำให้เกิดการผิดพลาดในการต่อสาย ถ้าช่างไม่ได้ตรวจสอบให้แน่ใจว่าสายไฟแต่ละเส้นถูกต่ออย่างถูกต้อง การต่อผิดพลาดก็อาจเกิดขึ้นได้ง่าย โดยเฉพาะในบ้านที่ติดตั้งระบบไฟฟ้าใหม่ การมาร์คหัวสายไฟจะช่วยให้ช่างสามารถตรวจสอบได้อย่างรวดเร็วว่ามีการต่อสายที่ถูกต้องหรือไม่

การเข้าสายไฟหลังจากการถอดมิเตอร์หรือการเปลี่ยนสายไฟใหม่ควรได้รับการตรวจสอบโดยละเอียด เพราะมักเกิดข้อผิดพลาดได้บ่อย หากไม่มีการตรวจสอบ การต่อสายผิดที่สายไฟ Main L และ N สลับกันอาจเกิดขึ้นได้ง่ายๆ โดยเฉพาะในกรณีที่ช่างไม่ได้ให้ความสำคัญในการมาร์คหรือสังเกตหัวสายไฟ

การป้องกันการเกิดไฟลงกราวน์

การป้องกันปัญหาไฟลงกราวน์นั้นไม่ยาก ถ้าหากมีการปฏิบัติตามขั้นตอนการติดตั้งระบบไฟฟ้าที่ถูกต้อง ดังนี้

1. ตรวจสอบการติดตั้งระบบไฟฟ้าโดยช่างผู้เชี่ยวชาญ – การติดตั้งระบบไฟฟ้าในบ้านควรทำโดยช่างที่มีประสบการณ์และมีใบอนุญาต ควรตรวจสอบการต่อสายไฟว่าถูกต้องและสอดคล้องกับมาตรฐานการติดตั้งระบบไฟฟ้า

2. การมาร์คสาย L และ N – เป็นสิ่งที่ควรทำเพื่อป้องกันการต่อสายผิดพลาด การมาร์คหัวสายไฟทั้ง L และ N จะช่วยให้การตรวจสอบในอนาคตเป็นไปได้ง่ายขึ้น และลดความเสี่ยงจากการเกิดไฟลงกราวน์ได้มาก

3. การติดตั้งสายดินอย่างถูกต้อง – สายดินควรติดตั้งให้เป็นไปตามมาตรฐานเพื่อให้สามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ในกรณีที่เกิดไฟฟ้ารั่ว ระบบสายดินที่ดีจะช่วยลดความรุนแรงของอันตรายที่อาจเกิดขึ้น

4. การติดตั้งอุปกรณ์ป้องกันไฟฟ้าดูด – การติดตั้งระบบป้องกันไฟฟ้าดูด (RCD) จะช่วยเพิ่มความปลอดภัย หากมีการรั่วไหลของไฟฟ้า ระบบนี้จะตัดกระแสไฟฟ้าออกทันทีเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการบาดเจ็บหรือเสียชีวิต

5. การตรวจสอบระบบไฟฟ้าเป็นระยะ – ควรมีการตรวจสอบระบบไฟฟ้าในบ้านเป็นประจำ โดยเฉพาะในบ้านที่มีการติดตั้งระบบไฟฟ้ามานานแล้ว เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีปัญหาที่เกิดจากการสึกหรอของสายไฟหรืออุปกรณ์

สรุป

ไฟลงกราวน์อาจดูเหมือนเป็นปัญหาเล็กๆ แต่หากเกิดขึ้นจริงสามารถนำไปสู่อันตรายที่ร้ายแรงได้ การมาร์คสายไฟอย่างถูกต้องและการตรวจสอบระบบไฟฟ้าอย่างละเอียดเป็นสิ่งที่เจ้าของบ้านไม่ควรมองข้าม แม้ในกรณีที่ช่างอาจไม่ระบุให้ทำตามมาตรฐาน การที่เจ้าของบ้านขอให้มีการตรวจสอบและติดตั้งระบบอย่างถูกต้องก็สามารถช่วยป้องกันปัญหาไฟฟ้ารั่วและไฟลงกราวน์ได้ การระมัดระวังในเรื่องนี้ อาจเป็นสิ่งที่ช่วยชีวิตและทรัพย์สินของคุณได้